9. Haur ibilbidea
Pedro Pablo Uriartek argitaratutako ibilbidea: “15 ibilbide zirkular Gorlizetik haurrak dituzten familientzat”
Ikusi ibilbidearen mapa Wikiloc-en
IBILBIDEAREN FITXA:
Iraupena: 2 ordu 29 minutu
Distantzia: 12,12 km
Metatutako desnibel positiboa: 281 m
Zailtasuna: Erreza
Ohikoa baino luzeagoa den eta haurrekin egiteko aproposa den ibilbidea da (12,12 km), baina ia ez dago igoera handirik. Bidean aurkituko ditugun benetako xarma naturalak eta bitxikeriak dituen ibilbidea da. Gehienak Plentzian eta Barrikan daude. Baso bakoitzeko tarte eder bat izan ezik, zirkulazio gutxiko errepide isolatuetatik joango gara.
Iberre Zeharbidetik abiatu eta Iberreta Plaza zeharkatuz, ontzitxoko biribilgunera iritsiko gara, Andra Mari bidetik, BI 3154 errepidetik Mungiako biribilguneraino. Hara iritsi eta berehala, eskuinera egingo dugu Arene Barritik. Zenbait baserritako hormen artean ibiliko gara, eta piku heldu pare bat hartuko ditut, bidearen gainean dagoen piku batetik zintzilik. Abuztuaren amaieran gaude, eta ia bere puntuan daude. Duela gutxi gosaldu dut, baina oso goxoak daude.
Errepidea garai bateko fielatoaren atzetik gurutzatzen dut eta nire pausoak zuzentzen ditut aurrez aurre, Agirreko Ama Birjinaren eta Elurretako ermitarantz, Gorlizko zaindariarengana (2 km). Ermita gainditu ondoren, beherantz zuzen jarraitzen dut Andra Mari bidetik, Santa Kurutze ermitaren ondora iritsi arte. Han bertan, biratu ezkerrerantz kultur etxearen parean, izen bereko kale eta eskaileretatik plazatxoraino jaitsiz, geltokiko oinezkoentzako zubiaren parean.
Behin metro geltokian, geltokiko kalean aurrera egingo dugu, hormari itsatsita eskuinetara dagoen espaloi moduko batera iritsi arte, pixkanaka igotzen dena. Matrillune bidea du izena, eta, handik gutxira, bidegurutze batera iritsi, eta aurrez aurre jarraitu, desbideraketarik gabe, etxe batzuen aurrean, eskuinetara, aurrean zelai bat duela. Bide zabala zuhaitz batzuen azpian sartzen da eta, handik gutxira, Etxetxubarri baserri eder eta zaharraren parean pasatzen gara, aspaldi utzita (ikus 4. ibilbidea, Gorliz, haurrak dituzten familientzat).
Musaurietatik igotzen den errepide batera gurutzatu, eta ezkerrera biratuko dugu banku baten eta iturri publiko baten ondoan. Errepidea nahiko mozten da berehala beste bidegurutze batera iritsiz. Bidegurutze horretan, eskuinetik joango gara. Errepidea bide lurtsu batean bihurtzen da, eta lehenengo bihurgune baten ondoren, nekazaritzako lanabesen estalpe batetik pasatzen da. Orain bidea bitan banatzen da, baina ezkerretik joatea aukeratzen dugu. Eskuinekotik ere Ganera igoko ginateke, baina oso bide korapilatsua eta sasiz betea denez, ia ezinezkoa egiten da. Handik ez da gomendagarria haurrekin joatea, bidea asko itxiten delako eta sasiak garbitu egin beharko lirateke pasatu nahi bada.
Hala ere, ezkerreko bidetik eukalipto-baso batean sartuko gara, eta berehala baso misto ikusgarri, eder batean bihurtuko da. Bertatik ibiltzea merezi du, ibiltzeko oso erosoa baita, igoera edo jaitsiera nabarmenik gabe, benetako gozamena. Basoaren itzal etengabearen barruan eukalipto-ale harroputzen ondoan pasatuko gara, pinuekin eta haritzekin nahastuta. Akazia bitxiak ikusiko ditugu, eta horietako batzuk horitzen hasi dira dagoeneko, nahiz eta abuztuan egon. Bidean eroritako enbor pare baten azpitik pasako gara, eta, handik gutxira, basoa amaitzen da, akazia eta eukaliptoz inguratutako bide batetik ibiltzeko.
Bidearen bihurgune batean, basoa eskuinetara uzten duen argi batean, atentzioa ematen digu oso polita den baina oso gutxitan ikusten den zerbaitek: norbaitek zenbait zuhaitzen adarretako zenbait habi artifizial zintzilikatu ditu, habian dauden txoritxoei erraztasunak emateko asmoz. Ondoan, kolorez margotutako loreontzi handi batzuk ikusten dira. Hona hemen gaur ikusiko ditugun jardunaldien lehen jakin-mina. Umeekin etorri eta gauza horiek beren begiekin ikustea beti da aberasgarria.
Berehala, eta bidexka baten ondoren, daramagun bidea basotik kanpo hiltzen da zementuzko pista batean, baserri baten ondoan. Aurrera eginez gero, Urduliz aldera joko genuke, baina gaur eskuinerantz joko dugu, Gane gainera joan nahi baitugu. Goraxeago eskuinetara ikusiko dugu, zuhaitzetatik ateratzen diren bi antenarekin, baina bertara ez gara iritsiko.
Desbideraketatik gutxira, bidegurutze batera iritsiko gara, eta eskuinera egingo dugu. Finka baten ondotik pasatzen gara, hesi berde batekin. Hesi hori ur-instalazio batzuen ondoan amaitzen da (edo hori uste dut nik), alanbre altu batez inguratuta. Malda txikian gora goaz, Urdulizko bidea ezkerretara utzita. Bide horretatik hainbat ibilbide egin ditugu, besteak beste, “Gorlizeko 19. ibilbidea”. Handik gutxira, baserri baten ondoan, Sopela eta itsasoaren ikuspegi ederra ikusiko dugu gure ezkerretara. Aurrera jarraitu, eta bidegurutze hirukoitz bat topatuko dugu ur-biltegi baten ondoan. Eskuinera bagoaz, minutu gutxiren buruan iritsiko ginateke Gane gainera, nahiz eta gero errepidea hil. Ezkerretara joanez gero, Urdulizera jaitsiko ginateke, baina gaur guk aurrez aurre joan nahi dugu, Goierriko errepidetik, oso polita baita ibiltzeko eta zirkulazio gutxi baitu.
Lehenbizi berotegi handien ondora igaroko gara, eta, gero, larreak eta finkak inguratuko ditugu ia kilometro batean. Hazi den eukalipto baten ondotik pasa, eskuinetara utzi eta ehunka metro ingurura, baserri baten aurrean, bat-batean eskuinera biratu, eta Musaurieta eta Txipiora (7,1 km) doan errepidetik joan. Biraketatik metro gutxira, etxe bat dago, eta ondoan, bide zabal bat. Bide hori Txipiotik datorren GR 123 ibilbidearen zati da, baina haurrak handik eramateko intrintsadura samarra da. Aldameneko baserriko horman GR seinale gorri eta zuri klasikoa zegoen margotuta, baina norbaitek desagerrarazi du. Batzuek ez dute nahi hemendik etortzea.
Orain errepidean ibiltzera goaz, eta tarte horretan gauza bitxi batzuk aurkituko ditugu. Errepidean txirrista txikiak igo eta jaitsi ondoren, baserri handi baten ondoko bihurgune batera iritsiko gara. Pixka bat txundituta geratzen naiz “euskal ADNaz” hitz egiten diguten lau hizkuntzatan idatzitako iragarki plastifikatuak dituen mahai bat ikustean, “gaztelaniaren hiztegi etimologiko kritikoa” iragarriz: “hogei liburuki, eduki tematikokoak, hizkuntza horren jatorri desberdina eskaintzen digutenak”. Imajinatzen dut euskarari buruz ari dela, baina ez du aipatzen ez erreferentziarik ez web-orririk entziklopedia horretaz interesatzeko.
Oraindik txundituta nago bidea berregiten dudanean eta, handik gutxira, begiak eta sudurra jarri dizkieten elektrizitate-zutoin batzuk ikusten hasten naiz.
Eta gero, errepide ondoan zuhaitz bat duen lorategiarekin egiten dut topo, handik ehunka txupete zintzilik, eta, azkenik, beherago, beste lorategi bat, eskultura bitxi batzuekin. Hori da, zalantzarik gabe, ustekabeen eta bitxikerien ibilbidea.
Beherantz jarraitzen dut eta Musaurietako bidegurutzetik pasatzen naiz, eskuinean, baina nik aurrera jarraitzen dut errepidean, beherakada handi baten ondoren bidegurutze batera iritsi arte. Aurrez aurre Txipiora noa, eskuinetara baserri baterantz, eta ezkerretara GR 123 errepidetik, goian dagoen etxean baso intrintsatu bat gurutzatu ondoren amaitzen den zatia.
Baina gu Txipiora goaz, Plentzia auzora, Barrika eta Plentziako udalekoak diren hezegune edo padura handi batekin, itsasaldiekin bat egiten baitu eta “babes bereziko eremutzat” jo dena. Paduraren zati bati argazkia atera ondoren, metro-geltokira eta beste aldea zeharkatzen duen oinezkoentzako zubira (9,2 km) noa.
Gaur, Gorlizera itzultzen naiz, Erribera kalean, Plentziako kale nagusian, oinez. Kale hori udaletxe parean biratzen da, Areatza kalea izaten jarraitzeko. Horregatik, ia kilometro bat egin behar dut PIE (Plentziako Itsas Estazioa) eta Gorlizeko hondartzara joateko. Han, eskuinera biratuko dut, herrira igotzeko biribilgunean.
Baina Itsasbidetik igo beharrean, ezkerretara desbideratze txiki bat egin dut, bidetxo batetik sartzeko, Gorlizko aterpetxera pasatu orduko. Ehunka metro luze eta gero, Eloisa Artazako zelaira iristen naiz. Bertan atentzioa ematen du Osakidetzako helikopteroaren lurreratzeak. Izan ere, segur aski, presako lekualdaketa egitera dator, eta lurrean pausatzeko leku bakarra da. Goizeko ibilbidean aurkitu dudan azken ikuspegi bitxia da. Luzea bada ere, familian egin daiteke, neska-mutilekin.
Eloisa Artaza kaletik Itsasbideraino igo besterik ez daukat, San Pedroko plazatxora eta Iberre Zeharbideraino, nondik atera naizen.
