16. ibilbidea
Pedro Pablo Uriartek argitaratutako ibilbidea “19 mendi-ibilaldi zirkularrak Gorlizetik”
Ikus ibilbidearen mapa Wikiloc-en
IBILBIDEAREN FITXA
Denbora: 2 ordu eta 5 minutu
Distantzia: 11, 16 km
Desnibel positiboa: 297 m
Zailtasuna: txikia
Bi ordu pasatxo eta 11 km inguruko ibilbidea duen ibilbide honek, pisten eta bidezidorren zuhaiztiak eta oso zirkulazio urria duten errepide-zati batzuk konbinatzen ditu, eta jende askorentzat ia ezezagunak diren Gorlizeko eremuetatik igarotzen da. Beraz, gure ustez, oso ibilbide interesgarria da haurrekin egiteko.
Ibarretako plazatik Iberre zeharbidera irten eta zuzen jarraitu Krutzetatik Itsasbideraino Batzokiaren parean. Gorantz jarraituko dugu Armintzako errepidearen biribilguneraino, elizaren ondotik pasatuz. Biribilgunean, eskuinera egingo dugu Tribiñu kaletik, eta, berehala, ezkerrera, Barberusolotik, aldapan Orbita bidean bat egiten duena. Kale honetatik jarraituko dugu, hasieratik dituen arrapala gogorretatik gogor samar egiten den kaletik. Txalet handi batzuek eskoltatzen gaituzte bi aldeetan. Hasiera hau beste bi ibilbidetan egin dugun bera da, baina Gorlizera itzuliz. Oraingoan joatekoa da.
Kalea gorenera iristen da eta ezkerretara Ur Partzuergoko etxetxo baten itxitura, transformadore bat duen dorre elektriko bat eta urrutixeago dagoen antena bat uzten ditu. Eskertzen den zati lau batean sartuko gara, tamaina handiko arte batzuen itzalpean, gure ezkerraldean dagoen Alegria baserriko lursailen aurretik pasatuz, eta berehala iritsiko gara eraikitzen ari diren etxe bateraino. Badirudi lanak geldiarazi dituztela.
Aurrera jarraituko dugu, eta bidea bide zaileko bidezidor batean bihurtuko da berehala, landaretza ugariak bidea oztopatzen baitu. Hala eta guztiz ere, pasa daiteke, eta ehun bat metrotan iritsiko gara Saratxagatik datorren bidera, Andraka – Orabille errepideraino, lehen ere aipatu dugun bezala beste ibilbide batzuetan. Hala ere, oraingoan, azken zatia, igo beharrean, jaitsi egingo dugu, bidegurutzean eskuinetara jarraituz Saratxagako garagardotegiraino (17 minutu).
Garagardotegiaren parean, eta hura gainditu bezain laster, gure ezkerretara, errepide txiki bat abiatzen da, lehen ehunka metroetan bihurgune handi bat egiten duena eta txalet polit batzuen aurretik pasatzen dena. Orain dela gutxi eraikitako eta oraindik jenderik gabeko etxetzar batera iritsiko gara berehala, non bideak tupustean gure eskuinera jotzen duen, jada bide zementatu eta zuhaiztia delarik.
Bide polit honetatik jarraituko dugu, gure eskuinetara ondo zaindutako finka baten lurrak utziz. Ehunka bat metrora, tupustean ezkerretara jotzen du, igoera handian, eta berehala pasatzen da bide ondoan mahastiak ondo lerrokatuta dituen txalet baten aurretik. Errepidea, orain hormigoizkoa, berehala pista bihurtzen da, eta ibilgailuen errodaduretarako bi lerro baino ez ditu zementatuta. Bidegurutzetik igoera gogorrean jarraitzen dugu beti.
Azken txalet edo baserriaren aurretik igaro eta berehala eukaliptal batera iritsiko gara (34 minutu). Han, bide-trifurkazio bat aurkituko dugu. Ezkerrekoa, ehunka metroren ondoren, hil egiten da. Segur aski, bere garaian inguru horretan eukalipto matarrasaren bat egin zutenean zurgileek irekitako pista ugarietako bat da. Eskuinekoa, denbora gutxian Gorliz – Mungia errepide orokorrean amaitzen da, beste aldean Botolo Bidea hasten den tokian, hau da, Koala mintegietara eta Mandañu Bideko goiko aldera doan errepidean. Bi aukerak baztertzen ditugu.
Aipatutako bidegurutzean, gure bideak aurrera jarraitzen du, eukaliptalaren artean gora. Gezi zuri handi bat dago grabatuta eskuineko eukalipto batean, jarraitu beharreko norabidea adierazten duena. Seinale hau, ziurrenik, iragankorra da, eutsia duen eukaliptoaren ordua iristen denean desagertuko baita. Bidea oso zapalduta dago, mendiko bizikletak, bidezidorrak eta zaldizkoen zaldiak ibiltzen baitira bertan, eta ez du galerarik. Etengabe igotzen ari garela, 5 bat minututan oinez, beti eukaliptoen azpian, Orabille – Andraka errepidera iritsiko gara, Goikomendi Klub Hipikorako sarrera nagusia dagoen gainetik gertu (39 minutu).
Hemendik aurrera, GR 280 bidearen zati bat jarraituko dugu Plentziako itsasadarreraino. Errepidera iristean, eskuinera egingo dugu, eta, berehala, aipatutako zaldi-klubaren aurretik igaroko gara. Jaitsiera leunean, Andraka auzora iritsiko gara (51 minutu). Mungia-Gorliz errepide orokorra gurutzatu eta justu beste aldera, jatetxe baten ondoan eta ermitaren atzean, beherantz doan gurditxo bat ikusiko dugu. Hortik joan behar dugu.
Berehala iturri publiko bat ikusiko dugu ermitaren atzealdean, eta bertan freska gaitezke. Jaitsiera leunean jarraituko dugu baserri txukun batzuen aurretik. Berehala, ezkerretara dagoen bihurgune baten parean, zelai zabal batzuk ikusiko ditugu, abereentzako kasamata eta larre batzuekin, mastin handi batzuek oso ondo gordeak. Mastinek zaunka egingo digute, ziur aski.
Pixka bat aurrerago, errepideak eskuinera egiten du bat-batean, eta, aurrez aurre, zuhaitz batzuen azpian, bide belartsu bat abiatzen da, eta hortik jarraitzen du GR 280ak, eta hortik joan behar dugu.
Behin ere bide nagusitik desbideratu gabe, zuhaitz handi batzuen artean jaitsiko gara pixkanaka, gure ezkerretara makal handi pare bat bezalakoak, GR marka zurigorriekin. Buztinezko lursailari jarraituko diogu eta lokaztu samar dauden tarteetan. Hau oso hezea da, eta batzuetan harritsua den uraren ildaskak dituen bidea pixka bat deserosoa egiten da, gure ondoan sasiak, iratzeak eta gainerako sastrakak daudelarik.
Eta Plentziako itsasadarrera iritsiko gara (ordubete eta 8 minutu), Butroeko gazteluaren norabidea adierazten duen adierazle baten ondoan, eta hortik jarraituko dugu beste bi ibilbidetan, baina ez orain. Guk eskuinera egin behar dugu, eta bide oso argi, oso zapaldu, oso ikusgarri eta eroso samar batetik, aipatutako GR-tik itsasadarraren ertzetik joango gara tarte luze eta neketsuan zehar, tarte horren azken zatian gora egin eta Botola Bidea eta Mandaño Bideko bidegurutzera iristeko, Gandia auzoaren gainaldean, Koala mintegiaren sarreratik oso gertu (ordubete eta 27 minutu).
Gure eskuineko norabidea hartu behar dugu eta, mintegi horien sarrera nagusitik igaro ondoren, ikusiko dugu gure ezkerretara pista edo bidezidor bat dagoela ibilgailuen errodadurekin, baratzeak eta zuhaitzak dituen etxe baten ondoan. Errepideak, edo, hobeto esanda, Botola Bideak, gure eskuinetik jarraitzen du, geroago Mungiako errepidearekin bat egin arte, baina ez goaz hortik, Zabale auzo politetik igarotzeko asmoa baitugu.
Esan bezala, ezkerretara jotzea erabaki dugu. Ibilbidearen zati hori ere nahiko argia da, eta ez du galtzeko aukerarik, hasieran behintzat. Bidea, hasieran, gure eskuinaldean eta larre batzuen artean baratzeak dituzten etxe edo baserri batzuetatik gertu doa. Ez zaizkigu oharkabean pasatuko eskuineko larre batzuetan adar handiko ahuntz batzuk beren aker arrarekin. Ibilbidea bidezidor bihurtzen ari da eta berehala elkartzen da zuhaitz pare baten azpian, bide zabalago batean. Hemen ezkerrera hartu behar dugu, eta berehala eskuinera.
Pixka bat jaitsi eta Zabale baserri zaharraren aurretik igaro ondoren (argazkia ikusi) eta beherantz errebolta pare bat egin ondoren, zuzengune batera iritsiko gara, errepide nagusiko biribilgune batean amaitzeko (ordubete eta 40 minutu).
Biribilgunearen beste aldean, Axpe kaletik jarraitu, ia berehala beste biribilgune batera iritsi arte, eta, handik, kale horretatik jaitsi zuzenean Areatza kaleraino, Plentzia eta Gorliz kostaldetik lotzen dituen kale nagusia (ordubete eta 50 minutu).
Areatzatik eskuinera hartu eta orain PIE den erietxe txiki zaharrera iritsiko gara (Plentziako Itsas Estazioa).
Gorlizko hondartzako pasealekutik aurrera jarraituko dugu Hondartza ibiltokia izeneko pasealekuraino, betidanik guretzat “pasealekua” izan dena, beti hondartzara igotzeko eta jaisteko erabiltzen genuena.
Hortik Gorlizko hirigunera igoko gara, haur-parke baten eta Ondargane jatetxe beteranoaren aurretik igaroz, eta bazkalorduan bertatik pasatzen bagara, jatetxeko sukaldetik datozen gisatu usain atseginengatik berehala gosea zabalduko zaigula, etxeko janariagatik eta errazio bikainengatik ospetsua. Beste metro batzuetan Itsasbide kalean gaude, Gorlizko arteria nagusian, eta, ondoren, Ibarreta plazara iritsiko gara. Han, ibilbide polit horren zirkulua itxiko dugu (2 ordu eta 5 minutu).