Izen ugarirekin izendatu zuten, jatorri ugari erantsi zioten, eta guztiak egiazkoak ziren, zein bere garaian, zein bere tokian. Oiz eta Anbotoko Mari izendatu zuten, Txindokikoa baita ere, Aketegikoa, Aiako harrietakoa, sorgina, Andra… Hauek, eta beste batzuk ere, bere izenak izan ziren. Baina, egun beregan sinesten dugunontzat Mari baino ez da, gure jainkosa nagusia.
Emakume dotore eta ederra, bere presentziarekin gizkonak maitemintzen duen andrak, hain den ederra.
7 urte eman ondoren bere kobazuloan, beste batera joan ohi da. Bidai hori egiteko modu ezberdinak ezagutzen dira: suaz inguratuta zeharkatzen du zerua, edo ahari baten gainean edo beste modu asko dauzka.
Mariren aurrean gaudenean arau batzuk bete behar dira:
- zukaz hitz egin beharrean, hikaz
- ezin gara ezeri, nahiz eta berak gonbidapena luzatu egiteko
- inoiz ez diogu sorbalda erakutsi behar, beti aurrean izan behar dugu, handik hurruntzeko atzeraka ibili behar badugu ere…
KONDAIRA
Behin, artzain batek Mari ikusi zuen zerua zeharkatzen, zazpi aker nekaezinek bultzatutako karroza baten gainean. Begiradarekin jarraitu egin zuen, eta Akertegiko kobazuloan sartu zela ikusi ahal izan zuen. Gaztea haraino hurbildu zen, eta, kontu handiarekin burua azalduz, emakume ederrena ikusi ahal izan zuen, ile luzea urrezko orrazi batekin orraztuz. Buelta emateko beharrik izan gabe, badirudi Damak artzaina bertan zegoela antzeman zuela, eta hurbiltzeko gonbitea luzatu zion, buruarekin keinu arin bat eginez. Gizakiak ez zuen zalantzarik egin; harengana hurbildu zen, eta pasio handiz besarkatu zuen. Aitzitik, Marik apartatu egin zuen pixka bat, eta kobazuloaren sarreraraino eraman zuen. Han denborarik galdu gabe, alde egiteko eskatu zion, zerua estaltzen zuten hodei beltz trinkoak seinalatzen zizkion bitartean.
-Hona hemen nire ejertzitoak. Saia zaitez haiek beren eraginak zuri jasanarazi baino lehen alde egiten-, esan zion.
Gazteak beldurrez begiratu zuen zerua. Istant batzuk geroago, burua atzerantz biratu zuenean, tokia hutsik topatu zuen: Jainkosa handia desagertua zen jada.
Gustatu zaizue kondaira? Orduan goazen, beste pertsonaiak gure zain daude eta.
Aritza Bergara Alustizak idatzitako testua