22. ibilbidea
Pedro Pablo Uriartek argitaratutako ibilbidea “24 mendi-ibilaldi zirkularrak Gorliztik”
Ver mapa de la ruta en Wikiloc
IBILBIDEAREN FITXA:
Denbora guztira: 4 ordu eta 40 min.
Metatutako desnibel positiboa: 356m
Distantzia: 17,18 km
Zailtasuna: Ertaina
Gorlizko Ibarreta plazatik atera, eta txalupako biribilgunetik Sagastikoetxe industrialde eta hilerri aurretik pasatuko gara, berehala Mungiako errepideko biribilgunera iritsiz. Aurrera jarraitu, eta, Kautela bidetik jaitsiz, segituan ezkerrera biratuko gara, jaitsiera erdian Iturri bidetik sartuz, biribilgune batera iritsi arte. Han, ezkerrera biratu, eta, berehala, eskuinera, Gandiako errepidera jaisteko. Honetatik jarraitukoi dugu, bukaeraraino, harrizko iturri baten parera heldu arte.
Gorantz doan errepidetik aurrera goaz, Mandañu bidea deiturikotik, kurbadura-tailer baten aurrean pasatuz goiko alderaino, eta han Butroeko gaztelurako desbideratzea hartuko dugu (GR seinaleak daude) (33 min).
Ia guztia zuhaitzpean behera doan tarte labur baten ondoren, Plentziako itsasadarrera iritsiko gara. Hemendik aurrera, hurbilago edo urrunago, eskuinetara geldituko gara, Butroeko gaztelura iritsi arte. Guk, oraingoz, ibaiaren ondoko zuhaiztiaren azpiko bide zabaletik jarraituko dugu, GR 280aren lehen desbideraketa seinaleztatura iritsi arte, Andrakara igotzen dena (ordubete). Aurrera jarraitu, eta beste minutu batzuetan GRaren bigarren desbiderapenera iritsiko gara, Andrakarantz doana (ikusi 12. ibilbidea) (1 h eta 10 min).
Pista metro batzuk behera doa eta, ia berehala, beste zabalago batera iristen da. Lehenengo hartxintxarrez eta ondoren asfaltatuz, Butroeko gaztelura eramango gaitu.
Tarte lasai eta erabat lauan sartuko gara, gehienak arbolak eta errepide bidezko ibilbide atseginekoak, itsasadarra gure eskuinetara gertu eta lasai duela. Berehala, itsasadarra, orain arte Plentziako itsasadarra deiturikoa, Butroi ibai bihurtzen da, eta ez ditu jada itsasaldiak ukituko Arbinako presaren parean. Arbinako presa hori itsasadarrera sartzen da gure eskuinetik. Uraren gazitasuna gutxituz doa, itsasadarra presara hurbiltzen den heinean, Butroi ibaia bihurtu arte.
Arbinatik ibaian gora, batzuetan urak berdez tindatzen dira, azalean hazten diren mikrolandare kopuruagatik, presak eragiten duen geldialdiak lagunduta. Ikusiko dugunez, ibai tropikalen eta oihanen imitazioan, ibaiertzeko zuhaitzen adarrek ura ukitzen dute, eta ia ur gainean atseden hartuz. Ingurunea oso erlaxagarria da, txorien trinoek lagunduta.
Ia konturatu gabe, basoa miresten, gure eskuinaldeko bihurgune baten eta zubitxo baten ondoren, Butroeko gaztelu txundigarrira iritsiko gara, maitagarrien ipuin batetik ateratakoa dirudiena, nahiz eta bere jatorria ez den ipuinezkoa, bandokideen gerlari sutsuenekoa baizik, Butroetarrak ziren bezalakoak, eta bere leinuaren orubea izan zena (1 h 40 min).
Zubia pasa eta gazteluaren fatxadara joango gara. Fatxada hori gure eskuinetik gaindituko dugu. Bizkarrean bidegurutze bat dugu. Ezkerretara joanez gero, Urduliz aldera joango gara (13. ibilbidea), baina gaur beste helburu bat dugu. Hori dela eta, eskuineko errepidea hartuko dugu, aurrerantz segituz pista bihurtu arte.
Beti zuhaitz azpian goaz, pista lurtsu eta lau zabal batetik, putzu zabal eta ugarirekin (aurreko egunean euri asko egin zuen). Udan uste dugu bidean ez dela hainbeste ur egongo.
Berehala, etxe abandonatu baten ondotik igaro ginen, urdin koloreko pintada handiekin, eta pixka bat aurrerago, pixka bat bereizita, adreiluzko beste etxe bat, eraikin abandonatu bitxi batzuen ondoan, seguruenik zertxobait aurrerago zegoen Arbinako presarekin zerikusia izango zutenak.
Gaztelutik 2 km inguru egin ondoren, Arbinako presa horretara iritsiko gara ia, baina orain beste aldetik ikusiko dugu, eta goitik begiratuta. Bidea baino beheraxeago dago. Bidegurutzera iristean, ezkerreko bidea hartu dugu, eskuinetik presara joango gara.
Orain bidea gora doa beti, batzuetan aldapa gogorragoekin eta beste batzuetan gutxiago, baina beti gora. Zorua lurtsua da, buztintsua, eta urak eta lurra zulatu duten motor batzuen pneumatikoek sortutako ildo handiak ditu. Ohiko oihan heze kantauriar itxia osatzen duten espezie hostotsu autoktonoen mantuaren azpitik goaz beti. Bidean eroritako zuhaitz batzuk aurkituko ditugu, azpitik igaro edo gainetik salto egin behar dugu. Gozamen handia da baso kantauriar bateko zuhaitz autoktonoen azpian ibiltzea, eta alde handia dago gure kostaldean zoritxarrez bizi diren eukalipto-baso ugarien azpiko pistetan ibiltzearekin alderatuta. Hau geroago egingo dugu, eta nazkatu egingo gara.
Bidea bidexka bihurtu eta bihurgune batzuk egiten ditu. Bidezidorraren eskuinean zurkaitz ugari ikusiko ditugu, barruan haritz txikiak dituztela, horietako gutxi batzuk soilik garatuz. Eskuinean hormigoizko egitura duen eta ur-biltegia dirudien soilgune batera iritsiko gara. Eseri eta atseden hartzeko aprobetxatzen dugu fruta pixka bat dastatu eta ur trago batzuk botatzeko.
Behin hamaiketakoa bukatuta, kontu handiz, mauka luzeko jantzi bat jarriko dugu sasi eta bideko alboko landareetatik babesteko. Hankak dagoeneko galtza luzeekin babestuta genituen. Egia esan, landareen erasoa ez zen ia problematikoa izan. Ez dut uste alboko landaretza oparoa, oraingoz, arazo handia denik hemendik etortzeko, are gehiago, gomendatzen dugu. Hala ere, bidean sasiak garbitzeko makina bat sartzea inori bururatzen ez zaionez, sasiek bidea jan egingo dute, literalki.
Ur-biltegitik abiatu eta berehala ezkerreko bidexka hartuko dugu. Eskuinetik, egurrezko hesi bat dagoen tokitik, Abanikoko urbanizazioko lehenengo etxeetara jaitsiko ginateke, eta errepideko gainerako bidea egin beharko genuke, baina ez dugu nahi.
Beraz, ezkerreko bidexka hartuko dugu, non ehundaka bat metro ibiliko garen, eta berriro ezkerra hartuko dugu beste bidebanatze batean Hesi bat ikusten da eskuineko bidean, metro gutxira. Hortik ez, ezkerreko bidetik goaz.
Orain, bidea, oso agerian, pixkanaka-pixkanaka igotzen da, alboko landarediaren eta sasi mehatxagarrien artean, horiek ere ez dute gehiegi kezkatzen. Handik gutxira, aldapa bat igaro ondoren, eremu zabalago batera iritsiko gara, zenbait zuhaitz eta landatutako zuhaitz horietako batzuk babesten dituzten zurkaitz batzuekin. Gaztelu txiki itxurako haritz baten azpian mahai bat eta postontzi moduko bat daude. Isuskitza mendian gaude, 216 metroan.
Argazki pare bat atera ondoren, metro batzuk aurrera egingo dugu desbideraketarik gabe, eta berehala ezkerreko bidexka bat ikusiko dugu, ez duguna hartuko. Bide hori Butroetik Urdulizko errepidera iritsiko litzateke. Baina guk aurrez aurre jarraituko dugu, aurrerantz, eskuinean hartuko dugun beste bidegurutze batera berehala iristeko. Pixka bat jaitsiz, Isuskitzako bidea izeneko Abanikoko goiko errepidera iritsiko gara, ehunka metrotan.
Orain, kontuz ibili behar da. Errepidea aurrez aurre zeharkatu eta metro gutxi batzuk ezkerrera egingo dugu. Eta han, gure eskuinean, ia ikusezina den sarrera bat ikusiko dugu, zuhaitz batzuen artean ezponda txiki bat duena. Goazen hortik. Eta gainditu bezain laster, ezkerrerantz doan eta banatzen den bidezidor bat ikusiko dugu. Ezkerrekoa aukeratu, eukaliptoen basoan sartzen dena. Hemendik aurrera, errepide nagusiraino, dena izango da eukalipto-baso handi baten azpian ibiltzea.
Garrantzi handiko xehetasun bat dago: hemendik aurrera, bideko birak adierazten dituzten seinaleei erreparatu behar diegu. Tarteka, batez ere bidegurutzeetan, eukaliptoen enbor batzuetan edo zoruko harrietan ikusten diren pintura-puntu gorriak dira. Adi egon behar dugu, ondo goazela adierazten baitigute. Dirudienez, bizikletaz ibiltzen direnek jarri dituzte.
Tarte batez, desbideratzerik eta biratzerik gabe jarraituko dugu, eskuinetara desbideratze txiki bat izan ezik, putzuz beteriko gune bat gainditzeko, berehala bidera itzultzen gaituena.
Pixka batean ezkerrera biratu, eta jarraitu. Egia esan, beheranzko joera izaten da beti. Laster beste biraketa batera iritsiko gara eskuinerantz, eta, hemendik aurrera, bidea (puntu gorriei erreparatzen jarraituko dugu) nahiko nabaria da, pixkanaka beste biraketa batera iritsiko gara eskuinerantz (puntu gorria eukalipto batean dago eskuinerantz, jaitsi ahala, norabidea adieraziz).
Beste tarte batean, nahiko bide laua erabiliko dugu, alboetan saihestu behar ditugun sastraka eta sasi handiekin, nahiz eta erraz eta arazo handirik gabe egiten den. Badira tarte nahiko lokaztuak. Seguru asko, egoera hori aldatu egingo da urtaroaren, eurien eta klimaren arabera, eta landarediari eta bidexken egoerari buruz ari naiz. Sasi-garbitzeko makinari buruz esandakoa errepikatzen dut, bideak sasiz garbi mantentzeko.
Beste bidegurutze batera iritsiko gara, eta ezkerrera biratuko dugu. Orain, bidexka lur-ubide txiki bihurtu da, behera egitean Abanikoko beheko errepidean amaitzen da. Basotik atera eta ezkerretara berrehun bat metro egin ondoren, Plentzia eta Urduliz arteko errepide nagusian gaude. Plentziarantz goaz. Kontuz! Bazterbiderik gabeko tarteak daude eta autoak oso gertu pasatzen dira.
Esan bezala, Plentziarako bidean goaz zubi berriraino, Gandiako biribilguneraino. Kautela Bideko aldapako espaloian gora egingo dugu, hurrengo biribilguneraino, eta, hemendik aurrera, goizeko bidea desegin besterik ez dugu, Iberre kaleko abiapunturaino.
Azken finean, eta laburpen gisa, ibilbide zirkular oso polita da, gehiena era askotako zuhaitzez babestuta dago, eta bost ordu baino gutxiagoan (4 h 40 min guztira), oso lasai joanda, 17 km baino zertxobait gehiago egiten ditugu, hala ere, malda metatu positiboa txikia da: 356 metro besterik ez.
